پوست صورت به دلیل ظرافت و حساسیتی که دارد آسیب بیشتری میبیند و عوامل مختلفی باعث بیماریهای پوستی میشود. یکی از این عوامل مخرب، نور مستقیم خورشید بر روی پوست است. نور خورشید دارای اشعه ماوراء بنفش است و این اشعه باعث ایجاد جوش و آکنه، کک و مک، چین و چروک، پیری پوست وغیره میشود.
این آسیبها در تابستان چند برابر میشود و افراد باید در این فصل بیشتر مراقب پوست خود باشند. یکی از محصولات مراقبت از پوست ضد آفتاب است که همه افراد باید در تمام روزهای سال از آن استفاده کنند. کرم ضد آفتاب یک کرم و محصول مراقبت از پوست است که برای جلوگیری از اشعههای مضر خورشید استفاده میشود.
ترکیبات کرم ضد آفتاب
کرمهای ضد آفتاب از نظر ترکیبات و عملکرد به دو گروه ترکیبات فیزیکی و شیمیایی تقسیم میشوند:
- ترکیبات فیزیکی (معدنی) ضد آفتاب شامل دی اکسید تیتانیوم و مواد معدنی اکسید روی است.
- ترکیبات شیمیایی ضد آفتاب که شامل اکسی بنزون، آووبنزون، اکتوکریلن و هموسالات میشود.
فواید کرم ضد آفتاب
مهمترین فواید استفاده از کرم ضدآفتاب به شرح زیر هستند:
محافظت در برابر اشعه های مضر UV
ضد آفتابها به گونهای ساخته شدهاند که از ورود اشعههای مضر به بدن و از اختلالات پوستی جلوگیری میکنند.
جلوگیری از پیری زودرس
کرمهای ضد آفتاب از پوست در برابر چین و چروک و خطوط نامتقارن و متقارن و همچنین پیری زودرس محافظت میکنند. مطالعات نشان داده است که افراد زیر 55 سال که از ضد آفتاب استفاده میکنند، 24 درصد کمتر از افرادی که از ضد آفتاب استفاده نمیکنند، علائم پیری و چین و چروک کمتری دارند.
کاهش خطر ابتلا به سرطان پوست
در حالی که اکثر مردم از کرمهای ضد آفتاب عمدتا برای زیبایی و سلامتی استفاده میکنند و آن را یک مزیت برای زیبایی میدانند، اما استفاده از کرمهای ضد آفتاب در طول روز و ماه برای محافظت از پوست در برابر خطر ابتلا به سرطان پوست به خصوص ملانوم توصیه میشود.
جلوگیری از آفتاب سوختگی
آفتاب سوختگی پوست شما را ضعیف میکند و باعث کبودی آن میشود. همچنین، این وضعیت قرار گرفتن پوست شما در معرض بیماریهای پوستی، تورم، قرمزی و خارش را افزایش میدهد.
چرا باید کرم ضدآفتاب را تجدید کنیم؟
ضدآفتاب باید هر دو تا سه ساعت یکبار تجدید شود. مدت زمان محافظت از ضد آفتاب دو تا سه ساعت است. بعد از آن به ویژه برای افرادی که در فضاهای باز کار میکنند باید تمدید شود. همچنین ضخامت لایه ضد آفتاب باید کافی باشد و خیلی نازک نباشد.
هر سطحی از بدن که در معرض نور مستقیم و غیرمستقیم آفتاب قرار میگیرد باید با ضد آفتاب پوشانده شود. مثلا خانمها برای دستها و صورت خود و آقایان برای گردن، صورت، دستها و گوشهای خود که در معرض تشعشع هستند باید از ضد آفتاب استفاده کنند. برای افرادی که پوست چرب یا جوش صورت دارند، ضد آفتابهای غیر چرب و برای پوستهای خشک و هنگام شنا ضد آفتابهای مخصوص نیز توصیه میشود.
استفاده از کرم ضدآفتاب مانع از تولید ویتامین D در بدن میشود. ویتامین D از طریق غذا، قرص و مکملها تامین میشود و افراد برای محافظت از خود در برابر خطرات اشعه خورشید از ضد آفتاب استفاده میکنند.
SPF نشان دهنده میزان محافظت پوست در برابر نور خورشید است. هر چه این میزان بیشتر باشد به این معنا نیست که میزان محافظت در برابر نور خورشید افزایش مییابد، بلکه با هر درجه افزایش این میزان محافظت در برابر نور خورشید تنها سه درصد افزایش پیدا میکند.
SPF برای پوستهای روشن 30 درصد و پوستهای تیره 15 درصد است، معمولا 30 درصد برای پوست اکثر مردم ایران مناسب است. ضدآفتابهای رنگی و ساده تفاوتی با یکدیگر ندارند. کرمهای ضد آفتاب رنگی معمولاً برای مصارف آرایشی استفاده میشوند و نوع ساده آن هیچ مزیتی ندارد و تفاوت چندانی با نوع رنگی نخواهد داشت.
با وجود اینکه تفاوت قیمت زیادی بین ضدآفتابهای ایرانی و خارجی وجود دارد، اما ضدآفتابهای ایرانی کیفیت بالایی دارند و از این نظر تفاوت چندانی با خارجی ندارند.
انواع کرم ضد آفتاب
بسیاری از ما کرم ضد آفتاب را به عنوان یک کرم محافظ برای پوست میشناسیم و از انواع آن اطلاعی نداریم. ضد آفتابها به دو نوع فیزیکی (معدنی) و شیمیایی تقسیم میشوند:
ضدآفتاب های فیزیکی
ضدآفتابهایی که از فیلترهای فیزیکی به عنوان ماده موثره اصلی استفاده میکنند، ضدآفتابهای فیزیکی نامیده میشوند و گاهی به آنها ضد آفتابهای معدنی نیز میگویند. ضد آفتابهای فیزیکی با جذب، انعکاس و پخش اشعه UV از سطح پوست کار میکنند. مواد موجود در این ضد آفتابها یک سپر محافظ روی پوست ایجاد میکنند.
وقتی اشعه ماوراء بنفش به پوست برخورد میکند، از این سپر عبور نمیکند، در واقع ضد آفتاب مانع از نفوذ آن به پوست میشود. با این حال، همه پرتوها پراکنده نیستند. اما بسیاری از آنها تحت تأثیر قرار میگیرند. در تهیه ضد آفتابهای فیزیکی از دو فیلتر فیزیکی استفاده میشود که هر دو از مواد معدنی ساخته شدهاند: اکسید روی و دی اکسید تیتانیوم.
ضدآفتاب های شیمیایی
ضدآفتابهایی که از فیلترهای شیمیایی به عنوان ماده موثره اصلی خود استفاده میکنند، ضدآفتابهای شیمیایی نامیده میشوند و گاهی به آنها ضد آفتابهای ارگانیک نیز میگویند.
ضد آفتابهای شیمیایی با جذب انرژی اشعه ماوراء بنفش و تبدیل آن به گرما که در پوست پخش میشود، عمل میکنند. برخی از رایجترین فیلترهای شیمیایی آووبنزون، اکتینوکسات، اکتوکریلن و اکسی بنزون هستند.
نحوه استفاده از ضد آفتاب
20 تا 30 دقیقه قبل از قرار گرفتن در معرض آفتاب از کرم ضد آفتاب استفاده کنید. حتماً هر 2 تا 3 ساعت یکبار کرم را از روی پوست خود بردارید و دوباره آن را تجدید کنید، زیرا این ترکیبات شیمیایی اگر برای مدت طولانی روی پوست باقی بمانند، مواد سمی تولید میکنند و باعث آسیب به پوست و ایجاد چین و چروک میشوند.
اگر از کرم یا ترکیب دیگری استفاده میکنید، حداقل 20 تا 30 دقیقه بعد از کرم ضد آفتاب استفاده کنید تا خارجی ترین لایه ضد آفتاب روی پوست حفظ شود.
عوارض عدم استفاده از ضد آفتاب
نور خورشید تأثیر عمیقی بر پوست دارد که میتواند منجر به پیری زودرس، سرطان پوست و سایر بیماریهای مرتبط با پوست شود. قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) حدود 90 درصد از علائم آسیب پوست را تشکیل میدهد. برخی از عوارض عدم استفاده از ضد آفتاب عبارتند از سرطان پوست، چین و چروک پوست، آفتاب سوختگی، لکههای پوستی و آکنه روزاسه.
یکی دیگر از عوارض عدم استفاده از ضدآفتاب، کاهش سیستم ایمنی است. هنگامی که پوست شما میسوزد، گلبولهای سفید بیشتر به ساخت سلولهای جدید پوست کمک میکند. در نتیجه، انجام این کار میتواند سیستم ایمنی بدن شما را در معرض خطر آسیبهای دیگر قرار دهد.